Nadżat Al-Sa’eed, saudyjska wykładowczyni na uniwersytecie Zayed w Dubaju, powiedziała, że islam jest jedyną religią monoteistyczną, która nie zaadaptowała się do czasów nowoczesnych
Zdaniem uczonej nie jest to wina islamu, ale raczej muzułmanów, którzy są konserwatywni. Zatem, powiedziała, proces modernizacji musi zacząć się od samej religii przez reformę rytuałów. Na przykład zaproponowała zmianę wewnętrznego wystroju meczetu, by pozwolić mężczyznom i kobietom modlić się razem, wprowadzenie kodeksu właściwego zachowania i wyglądu w meczetach i zainstalowanie siedzeń i przyćmionego światła, które tworzyłoby atmosferę duchowości i spokoju, jak w kościele.
Oto fragmenty wywiadu Nadżat Al-Sa’eed dla liberalnej witryny internetowej Elaph.
Pytanie: Czy brak [wspólnej] przestrzeni wewnętrznej jest jedynym czynnikiem, który nie pozwala mężczyznom i kobietom [na modły] obok siebie w meczecie?
Odpowiedź: To może być jeden z powodów, ale sądzę, że przyzwyczajenie i trzymanie się zwyczajów i tradycji są [rzeczywistymi czynnikami], które nie pozwalają na to mężczyznom i kobietom. Islam nie zabrania ich wspólnego przebywania, co widać z faktu, że rytuały Hadż i Umrah są wspólne, jak również modlitwy w Mekce. Dlaczego więc mają być segregowani w innych meczetach? Każda inicjatywa [reformy] tego rodzaju jest trudna na początku z perspektywy tradycji, ale z perspektywy religijnej nie jest zabroniona. Głównym celem, do jakiego powinniśmy dążyć, jest oświecenie społeczeństwa przez studiowanie islamu z perspektywy kulturowej, która zaszczepia równość i wzajemny szacunek między mężczyznami i kobietami zamiast segregować ich, jak gdyby pochodzili z różnych planet. Zróbmy meczety podobne do kościołów!
Pytanie: Czy możesz nam podać szczegółowy opis meczetu, tak jak go widzisz w wyobraźni?
Odpowiedź: Przedstawiłam sobie ten obraz dawno temu. Widzę przestronny meczet z siedzeniami dla tych, którzy przyszli, żeby czytać Koran lub wysłuchać kazania. Część z siedzeniami będzie podzielona na dwie sekcje obok siebie, jedna dla mężczyzn i druga dla kobiet. W części do modlitw będzie ambona dla kaznodziei i światło będzie przyćmione, żeby stworzyć atmosferę duchowości i spokoju wewnętrznego. Pośrodku meczetu, przed siedzeniami, będzie szeroka platforma, nieco podwyższona, do modlitw, podzielona na dwie części: jedna dla mężczyzn i druga dla kobiet.
Pytanie: Czy nie sądzisz, że zainstalowanie siedzeń może rozgniewać muzułmanów, także zwykłych wiernych, z powodu podobieństwa do ławek kościelnych?
Odpowiedź: Wszystko jest trudne na początku, ale nie rozumiem, dlaczego islamiści i konserwatyści mieliby sprzeciwiać się siedzeniom w meczecie, skoro nie sprzeciwiają się budowaniu drapaczy chmur w zachodnim stylu wokół meczetu w Mekce i nie uważają tego za zmianę islamskich cech architektonicznych i zastępowanie ich zachodnimi. Jest nierozsądne sprzeciwianie się siedzeniom w meczecie [tylko po to], by uniknąć jakiegokolwiek podobieństwa do kościoła. W końcu, większość umiarkowanych duchownych naucza tolerancji i zbliżenia między religiami, dlaczego więc meczet nie miałby przypominać kościoła? Wszyscy [na Ziemi] siedzą na krzesłach i nigdy nie słyszałam, by siedzenie na krześle było zabronione lub naganne.(…)
Pytanie: Kto, twoim zdaniem, poprze twoją propozycję zmiany tradycyjnego wystroju meczetu?
Odpowiedź: Po tym jak zamieściłam ten pomysł na stronie Facebooka, byłam właściwie zaskoczona reakcją, [która była] bardziej pozytywna niż oczekiwałam. Spodziewam się, że poprze mnie każdy, kto jest zainteresowany w odrodzeniu i odnowieniu [społeczeństwa muzułmańskiego].
Pytanie: Czy spodziewasz się wywołać kontrowersję, jak wszystkie inne wyrazy innowacyjnego myślenia?
Odpowiedź: Na początku może wywołać kontrowersję, ale jeśli taki meczet zostanie zbudowany w jakimś kraju arabskim lub muzułmańskim, jestem pewna, że idea rozprzestrzeni się, bo nie ma w niej niczego, co szkodziłoby religii. Wręcz przeciwnie, [taki meczet] ma bardziej cywilizowany wygląd i nada muzułmanom łagodniejszy wizerunek.
Pytanie: Kiedy będzie możliwe uwolnienie islamu od koncepcji i wzorów, które bardziej mu szkodzą, niż go zachowują?
Odpowiedź: Islam pojawił się w rejonie pustynnym, którego mieszkańcy wyróżniają się konserwatyzmem i niechęcią do zaakceptowania postępów nowoczesności. Dlatego też jest jedyną religią monoteistyczną, która nie nie zaadaptowała się do epoki nowoczesnej. To nie religia, ale wierni. W celu stopniowej zmiany charakteru ludzi w tym regionie musimy zacząć od rytuałów religijnych. Muzułmanie odznaczają się hałaśliwością i nieporządkiem, a mężczyźni i kobiety nie są przyzwyczajeni do zbierania się razem w miejscach modlitwy. Niestety, większość muzułmańskiego postrzegania kobiet jest fanatyczna i przeseksualizowana, daleka od duchowości i racjonalności. Tak więc, budowa meczetów tego typu, miejsc, w których mężczyźni i kobiety spotykają się regularnie w uduchowionym otoczeniu, poprawi stosunki między płciami i będzie miała pozytywny wpływ na społeczeństwo jako całość.
Pytanie: Co sądzisz o kobietach prowadzących modlitwy publiczne [tj. występujące w roli imamów]?
Odpowiedź: Widzieliśmy kobiety przewodzące modłom publicznym i wygłaszające kazania w meczetach w Europie i USA. Ostatnią z nich była jemeńska intelektualistka, Elham Manea, która wygłosiła kazanie w meczecie w Szwajcarii. Słyszeliśmy także o Aminie Wadud, wykładowczyni studiów islamskich na Virginia Commonwealth University w Ameryce, która była pierwszą kobietą przewodzącą wspólnie mężczyznom i kobietom w modłach piątkowych. Wywołało to wielką kontrowersję, ale sądzę, że zanim osiągniemy ten etap nasze społeczeństwa arabskie i muzułmańskie muszą najpierw zaakceptować ideę kobiet prawoznawczyń lub kobiet prezentujących religijne programy [telewizyjne] i odpowiadających na pytania widzów o religię. Jak dotąd, mężczyźni mają monopol w tej dziedzinie i dominują całkowicie sferę egzegezy koranicznej, książek religijnych, programów religijnych i prawoznawstwa.
Tłumaczenie MEMRI
Źródło: www.memri.org
Udostępnij na
