Podczas gdy bojówki islamskie wyrażają sprzeciw wobec muzyki, sztuki, tańca, edukacji dziewcząt i pluralizmu religijnego, archeolodzy obawiają się, że buddyjskie dziedzictwo kulturowe niebawem zostanie doszczętnie zniszczone.
Archeolodzy ostrzegają, że pakistańscy talibowie niszczą starożytne buddyjskie dziedzictwo regionu Gandhara. Bojownicy są wrogami kultury, powiedział Abdul Nasir Khan, kurator Muzeum Taksila, jednego z najlepszych zbiorów archeologicznych w Pakistanie. Jest jasne, że jeśli sytuacja się nie zmieni, to nasza kultura i dziedzictwo zostaną bezpowrotnie stracone. Taksila, małe miasteczko położone około 20 km na południe od Islamabadu, to jedna z czołowych pakistańskich atrakcji archeologicznych ze względu na jego historię. Od 5 wieku p.n.e. do 2 wieku było to centrum nauk buddyjskich.
W Pakistanie przemoc przybiera na sile, zamachowcy i talibowie coraz częściej uderzają w miastach północno-zachodniej Prowincji Granicznej i w okolicach Islamabadu. Nawet w Taksila nie można czuć się bezpiecznie. Administracja lokalna ostrzega nas o możliwości ataku na muzeum. Podjęliśmy pewne dodatkowe środki bezpieczeństwa, ale nie są one wystarczające i brakuje nam funduszy, powiedział Khan. Jeśli zwiedzający nie przychodzą bo miejsce nie jest konserwowane i chronione,w krótce zaprzestanie się również badań. Jak w tej sytuacji będzie wyglądać przyszłość archeologii?
W marcu 2001 r. talibowie mimo apelów społeczności międzynarodowej wysadzili dwa 1500-letnie posągi Buddy w sąsiednim Afganistanie. Bojówki islamskie wyrażają sprzeciw wobec muzyki, plastyki, tańca, edukacji dziewcząt i pluralizmu religijnego, a archeolodzy obawiają się, że pakistańskie buddyjskie relikwie niebawem znikną.
Z roku na rok sytuacja się pogarsza. Włoscy archeolodzy prowadzili badania w północno-zachodniej dolinie Swat w Pakistanie od 1956, jednak w 2007 roku musieli przerwać pracę zniechęceni atakami ze strony radykalnego duchownego Maulana Fazlullaha, który domaga się wprowadzenia prawa szariatu. Po siedemnastu latach jako kurator w Swat, Khan musiał zamknąć muzeum w 2008 roku ze względu na morderstwa i ataki bombowe. Najcenniejsze zabytki ewakuowano. Tylko w październiku tego talibowie dwa razy próbowali wysadzić wizerunki Buddy, które przez wieki były miejscem pielgrzymek. Jest to najgorszy czas na archeologię. Istniało około dwudziestu misji zagranicznych działających w tej dziedzinie, teraz badania zostały całkowicie zatrzymane – mówi Khan.
Armia zarekwirowała budynek muzeum w głównym mieście Swat – Mingorze. Mimo letniej ofensywy przeciw talibom w Dolinie Swat na razie nie ma nadziei, że życie wkrótce wróci do normy. Nie widzę żadnych szans w najbliższej przyszłości na ponowne otwarcie muzeum Swat. Sytuacja wciąż nie jest odpowiednia. Budynek muzeum został poważnie uszkodzony w wyniku wybuchu bomby.
Peszawar, znany z buddyjskiego dziedzictwa, które przyciągało tysiące turystów, obecnie świeci pustkami, ponieważ jest to niebezpieczny region. Muzeum jest otwarte, ale brama zamknięta – wejść mogą tylko piesi. Przez półtora roku zagraniczni turyści mają całkowity zakaz odwiedzenia tej części Pakistanu, wyjaśnił Qazi Ijaz, muzeum w Peszawarze. Centrum cywilizacji Gandhara w Swat jest zamknięte, gdyż było głównym celem talibów.
JB npdst. AFP