W czasie aktualnej wizyty w Grecji amerykański sekretarz stanu Mike Pompeo sprawdzał, czy możliwe byłoby przeniesienie tam amerykańskiej bazy lotniczej z Incirlik w Turcji, w której znajdują się między innymi bombowce przenoszące broń jądrową.
Pompeo przyleciał na Kretę w poniedziałek i spotkał się tam z greckim premierem Kyriakosem Mitsotakim oraz odwiedził amerykańską bazę morską w Zatoce Suda. Rok temu Pompeo podpisał w Grecji porozumienie o współpracy wojskowej, przewidujące m.in. rozbudowę tej bazy.
Nie jest jasne, czy przeniesienie na Kretę całości bazy z Incirlik jest możliwe i w jakim terminie. Stacjonuje tam około pięciu tysięcy żołnierzy amerykańskich oraz kilkuset żołnierzy brytyjskich i hiszpańskich, oraz jednostki lotnictwa tureckiego, które oczywiście nie byłyby przenoszone. Na Krecie nie ma na razie odpowiedniej infrastruktury – pasów startowych i bunkrów dla ukrywania samolotów.
W czasie pięciodniowej wizyty Pompeo odwiedzi też Włochy i Chorwację, ale nie odwiedzi Turcji. Jest to znak pogarszających się stosunków USA-Turcja, które są napięte z powodu zeszłorocznej decyzji Turcji o kupnie rosyjskiego systemu przeciwlotniczego zamiast systemu amerykańskiego, przeznaczonego dla sojuszników z NATO.
Rozpoczynając wizytę Pompeo powiedział, że USA wykorzystają swoją pozycję dyplomatyczną i militarną dla złagodzenia napięcia w stosunkach między Grecją i Turcją, wywołanego poszukiwaniem przez Turcję gazu ziemnego na greckich wodach terytorialnych. Nie podpisała ona ONZ-owskiej konwencji o podziale mórz, dlatego uważa te wody za swoje i dokonuje wierceń w asyście okrętów wojennych. Podobnie postępuje na cypryjskich wodach terytorialnych.
Działania Turcji, naruszające suwerenność dwóch państw członkowskich Unii, będą przedmiotem dyskusji na szczycie Unii Europejskiej w dniach 1-2 października. Dyskutowane będzie wprowadzenie sankcji wobec tego kraju, teoretycznie nadal kandydującego do Unii. Domaga się tego przede wszystkim Cypr, który uzależnia swoją zgodę na wprowadzenie unijnych sankcji wobec Białorusi od wprowadzenia sankcji wobec Turcji. (g)
Źródła: Times, ekathimierini.com