Europa w chuście czy bez?

Kraje Europy zmagają się z problemem muzułmańskich strojów kobiecych, występujących w różnych formach, jak na przykład zakrywająca całe ciało burka, czy nikab, który zakrywa całą twarz z wyjątkiem oczu.

Kwestia tradycyjnych muzułmańskich strojów kobiecych jest istotną częścią debaty na temat wielokulturowości w Europie. Owa debata dotyczy m.in. wolności wyznania, równouprawnienia kobiet, tradycji państwa świeckiego, a nawet zagrożenia terroryzmem. BBC zamieściła na swojej stronie www przeglądowy artykuł, omawiający podejście różnych krajów do kwestii chust.

FRANCJA
Francja to pierwszy kraj europejski, który zakazał noszenia islamskich strojów, zakrywających całe ciało łącznie z twarzą, w miejscach publicznych. We Francji mieszka około pięciu milionów muzułmanów  (jest to największa mniejszość muzułmańska w Europie Zachodniej). Oblicza się jednak, że tylko ok. 2000 kobiet całkowicie zasłania ciało wychodząc z domu. Prezydent Nicolas Sarkozy stwierdził, że islamskie ubiory to symbol ucisku i że „nie są mile widziane ” we Francji. Zgodnie z zakazem, który wszedł w życie 11 kwietnia 2011, żadna kobieta niezależnie od pochodzenia nie będzie mogła się pokazać w miejscu publicznym z twarzą ukrytą za zasłoną. Karą za złamanie zakazu będzie grzywna w wysokości 150 euro oraz obowiązkowe szkolenie obywatelskie. Natomiast każdy, kto zmusza kobietę do zasłonięcia twarzy, może zapłacić karę w wysokości 30.000 euro. Większość społeczeństwa francuskiego – również wielu muzułmanów – zgadza się z rządem, że zasłanianie twarzy stanowi zniewagę wobec podstawowych wartości francuskiego  społeczeństwa. Krytycy zakazu – głównie spoza Francji – twierdzą, że narusza on wolność jednostki.

Zakaz noszenia chust muzułmańskich oraz innych „ostentacyjnych” symboli religijnych w szkołach państwowych został wprowadzony już w 2004 roku i spotkał się z przeważającym poparciem politycznym oraz społecznym w całym kraju. Przypomnijmy, że rozdział państwa i religii zapisany jest we francuskiej konstytucji.

BELGIA
Niższa izba parlamentu Belgii przyjęła projekt ustawy zakazującej noszenia odzieży ukrywającej tożsamość w miejscach publicznych takich jak parki, budynki państwowe czy ulice. Ustawa, która wymaga jeszcze zatwierdzenia przez Senat ma szerokie poparcie wśród większości partii, przeciwko jest jedynie partia Zielonych. Chociaż ustawa nie odnosi się konkretnie do islamskiego stroju zakrywającego całą twarz, zakaz siłą rzeczy będzie obejmować takie części garderoby jak nikab i burka. Obecnie burka jest zakazana w kilku okręgach na mocy starego lokalnego przepisu zabraniającego całkowitego maskowania twarzy w czasie karnawału. Na przykład w Antwerpii, policja może osobom, których tożsamości nie sposób zidentyfikować, zwrócić uwagę, a nawet je aresztować. Chodzi tu o ochronę bezpieczeństwa publicznego.

HISZPANIA
Choć na razie nie ma mowy o wprowadzeniu zakazu na terenie całego kraju, miasto Barcelona wprowadziło zakaz noszenia stroju islamskiego całkowicie zakrywającego twarz  w niektórych miejscach publicznych, takich jak urzędy miejskie i biblioteki. Podobny zakaz wprowadzono w jeszcze co najmniej dwóch mniejszych miastach Katalonii (której Barcelona jest stolicą). Rada miejska Barcelony zadecydowała, że zakaz obejmuje każde nakrycie głowy, które utrudnia identyfikację, w tym kaski motocyklowe i kominiarki, a więc to nie aspekt religijny odgrywa tu główną rolę. Rada odrzuciła jednak wezwanie Konserwatywnej Partii Ludowej (PP) do rozszerzenia zakazu na wszystkie miejsca publiczne, w tym na ulice. Partia ta chce także, aby zakaz obowiązywał w całej Hiszpanii.

WIELKA BRYTANIA
W Wielkiej Brytanii noszenie islamskich strojów nie jest zakazane, jednak szkoły (na podstawie przyjętej w 2007 roku dyrektywy, którą poprzedziło kilka głośnych spraw sądowych) mają prawo do opracowania własnego stroju regulaminowego. W odpowiedzi na wezwania Partii Niepodległości opowiadającej się przeciwko islamskim strojom zakrywającym twarz, Ed Balls, były minister szkolnictwa stwierdził w styczniu 2010 roku, że „nie jest w stylu Brytyjczyków ” mówienie obywatelom, w co się mają ubierać wychodząc z domu. W 2009 roku Partia Niepodległości (UKIP) zajęła drugie miejsce wśród brytyjskich partii ubiegających się o miejsca w Parlamencie Europejskim, zdobywając 13 mandatów w Brukseli. Przewodniczący partii Nigel Farage jest zdania, że ubiory w pełni zakrywające ciało są symbolem „postępującego podziału Wielkiej Brytanii” i „ucisku” kobiet, oraz stanowią potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego. UKIP jest pierwszą brytyjską partią opowiadającą się za całkowitym zakazem noszenia takich strojów, nie licząc antyimigranckiej Brytyjskiej Partii Narodowej, która już wcześniej wzywała do zakazu noszenia muzułmańskich „zasłon” w szkołach w Wielkiej Brytanii.

HOLANDIA
W 2006 r. holenderski rząd rozważał, ale ostatecznie porzucił plany wprowadzenia zakazu noszenia w miejscach publicznych wszelkich elementów ubioru, które zakrywają twarz (od burki po kask z osłoną) i mogą zakłócić porządek i bezpieczeństwo publiczne. Prawnicy stwierdzili, że posunięcie takie może być niezgodne z konstytucją, a krytycy są zdania, że naruszałoby swobody obywatelskie. W zamian rząd obiecał starania o wprowadzenie zakazu w szkołach oraz budynkach służb państwowych, jednak w sprawie tej nie została jeszcze podjęta żadna uchwała. Spośród 16 milionów osób zamieszkujących Holandię około 5% to muzułmanie, przyjmuje się jednak, że burkę nosi zaledwie 300 muzułmańskich kobiet.

Mit o porwaniu Europy był popularnym motywem w dawnym malarstwie. Na obrazie Maartena de Vosa „Porwanie Europy” (1590), Europa w rzeczy samej używa chusty.

TURCJA
Przez ponad 85 lat Turcy żyli w państwie świeckim założonym przez Mustafę Kemala Atatürka. Atattürk postrzegał chusty jako symbol zacofania, nie pasujący do jego świeckiej wizji tureckiego społeczeństwa. Islamskie chusty są zakazane w miejscach publicznych oraz w budynkach państwowych, ale kwestia ta dzieli społeczeństwo, ponieważ Turcja w przeważającej części jest muzułmańska, a dwie trzecie tureckich kobiet – w tym żony i córki premiera oraz prezydenta – nosi tradycyjne chusty zakrywające włosy. W 2008 roku konstytucja  turecka została zmieniona tak, by złagodzić całkowity zakaz noszenia chust na uniwersytetach; zezwolono na taki rodzaj chust, które wiąże się luźno pod brodą. Szczelne zasłony czy chusty zakrywające szyję nadal są zabronione. Rządząca obecnie Partia Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP), mająca swe korzenie w islamie, jest zdania, że zakaz uniemożliwia wielu dziewczętom zdobycie wykształcenia. Natomiast według świeckiego establishmentu jego zlikwidowanie będzie pierwszym krokiem do wprowadzenia wartości islamskich do życia publicznego.

WŁOCHY
Położone na północnym zachodzie miasto Novara to jedna z kilku miejscowości, gdzie władze samorządowe zakazały używania noszenia islamskich ubiorów w miejscach publicznych. Rozporządzenie takie uchwalono w styczniu 2010 roku. W 2004 roku politycy północnego rejonu Włoch reaktywowali stare przepisy zabraniające noszenia masek, aby uniemożliwić kobietom noszenie burek. Niektórzy burmistrzowie z antyimigranckiej Ligi Północnej wprowadzili też zakaz stosowania islamskich strojów kąpielowych.

DANIA
W 2008 r. rząd ogłosił, że zabroni sędziom noszenia na sali rozpraw chust oraz innych symboli religijnych lub politycznych, np. krzyży, żydowskich jarmułek oraz turbanów. Zdecydowano się na to posunięcie pod naciskiem znanej z retoryki antymuzułmańskiej Duńskiej Partii Ludowej (DPP), która następnie wezwała do rozszerzenia takiego zakazu na nauczycieli i personel medyczny. Po publikacji w jednej z duńskich gazet w 2005 r. kontrowersyjnych karykatur przedstawiających  proroka Mahometa jako brodacza z bombą w turbanie, w świecie muzułmańskim wybuchło mnóstwo protestów przeciwko Danii.

NIEMCY
We wrześniu 2003 roku Federalny Trybunał Konstytucyjny orzekł, że pewna nauczycielka, która chciała nosić islamską chustę w pracy, ma do tego prawo. Jednak poszczególne landy mogą samodzielnie ustalać przepisy w takich sprawach. Co najmniej cztery landy niemieckie wprowadziły zakaz noszenia chust przez nauczycielki, a w Hesji obejmuje on również wszystkie pracownice służby cywilnej i administracji państwowej.

ROSJA
Rosyjski Sąd Najwyższy uchylił orzeczenie ministra spraw wewnętrznych z 1997 roku, które zabraniało kobietom noszenia chust do zdjęć paszportowych. Tymczasem w Czeczenii władze ignorują politykę rosyjską w kwestii islamskich strojów. W 2007 r. promoskiewski prezydent Ramzan Kadyrow wydał edykt nakazujący kobietom noszenie chust w budynkach państwowych. Stanowi to bezpośrednie pogwałcenie rosyjskiego prawa, niemniej nakaz obowiązuje do dziś. Prezydent Kadyrow wyraził też poparcie dla mężczyzn, którzy ostrzeliwali nieodpowiednio według nich ubrane kobiety z broni typu paintball.

AUSTRIA
Austriacka minister ds. kobiet Gabriele Heinisch-Hosek powiedziała, że w obliczu rosnącej liczby kobiet noszących islamskie stroje powinno się rozważyć wprowadzenie zakazu ich używania we wszystkich miejscach publicznych.

SZWAJCARIA
Pod koniec 2009 roku szwajcarska minister sprawiedliwości Eveline Widmer-Schlumpf stwierdziła, że jeśli coraz więcej muzułmanek zaczyna zakrywać twarz, należy zastanowić się nad zakazaniem takich praktyk. Schlumpf dodała, że chusty zasłaniające twarz sprawiają, że ona sama czuje się „nieswojo „.

 

* * *
Muzułmańskie ubiory i nakrycia głowy


Hidżab

słowo to pochodzi z języka arabskiego i oznacza „zasłonę”. Określenie chusty noszonej przez muzułmanki; nakrycia te występują w dużej ilości fasonów i kolorów. Typ najczęściej używany na Zachodzie to kwadratowa chusta, przykrywająca głowę i szyję, ale pozostawiająca odkrytą twarz.
Czador

długa, zakrywająca całe ciało peleryna noszona przez wiele irańskich kobiet poza domem. Dodatkowo pod czador można założyć mniejszą chustę.

Khimar

również przypomina długą pelerynę, luźno opadającą do pasa. Całkowicie zakrywa włosy, szyję i ramiona, pozostawiając jednak widoczną twarz.

Shayla

jest długim, prostokątnym szalem, popularnym w rejonie Zatoki Perskiej. Owija się ją wokół głowy, a pozostałą część materiału wsuwa pod spód lub upina na wysokości ramion.

Al-Amira

to dwuczęściowe nakrycie głowy. Składa się z „czepka” wykonanego zazwyczaj z bawełny bądź poliestru oraz dopasowanego do niego szala w formie tuby.

Burka

strój, który całkowicie zakrywa ciało muzułmańskiej kobiety. Obejmuje całą twarz i ciało, pozostawiając tylko „siateczkę” na wysokości oczu.

Nikab

chusta zakrywająca twarz, widoczne pozostają jedynie oczy. Może też być noszony z oddzielną zasłoną na oczy. (rol)

Tłumaczenie: KM
Źródło:  http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-13038095

 

Udostępnij na
Video signVideo signVideo signVideo sign